Ông Cao Bá Quý, Phó trưởng ban Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai cho biết, Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) hoạt động theo Giấy chứng nhận đầu tư 121021000012 ngày 18/5/2006 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp với thời gian hoạt động 40 năm để thực hiện Dự án khai thác mỏ sắt Quý Xa (xã Sơn Thủy, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) và Dự án Nhà máy Gang thép Lào Cai.
Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) sẽ khai thác quặng sắt mỏ Quý Xa theo Giấy phép khai thác khoáng sản 1226/GP-BTNMT ngày 16/8/2007 do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp có thời hạn đến hết năm 2020.
Tại thời điểm Giấy phép khai thác hết hạn, VTM không đủ điều kiện gia hạn theo quy định tại khoản 1 Điều 39 và điểm b khoản 2 Điều 51 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Khoáng sản.
Đồng thời, VTM chưa triển khai đầu tư dây chuyền cán thép theo đúng lộ trình đầu tư được chấp thuận.
Mặt khác, dự án Nhà máy Gang thép Lào Cai thuộc diện 12 dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành Công Thương.
Việc cấp lại Giấy phép khai thác mỏ sắt Quý Xa chỉ được xem xét sau khi VTM hoàn thành đề án tái cơ cấu được cấp thẩm quyền phê duyệt.
Hiện nay, Đề án tái cơ cấu VTM đang hoàn thiện để trình cấp có thẩm quyền quyết định, VTM vẫn đang dừng khai thác quặng sắt tại mỏ Quý Xa và từ ngày 16/9/2021 đến nay Nhà máy Gang thép Lào Cai đã tạm dừng hoạt động do không có quặng sắt để sản xuất.
Được biết, theo báo cáo được trình lên Chính phủ, Mỏ sắt Quý Xa có tài nguyên, trữ lượng trên 120 triệu tấn quặng sắt, là một trong những mỏ quy mô lớn và có chất lượng ở khu vực Đông Nam Á.
Do đó, theo yêu cầu của Chính phủ, mỏ sắt Quý Xa phải được quản lý, bảo vệ chặt chẽ; tổ chức khai thác, chế biến bằng công nghệ tiên tiến, hiện đại để sử dụng hiệu quả, tiết kiệm khoáng sản theo Nghị quyết 02-NQ/TW ngày 25/4/2011 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến sử dụng quặng sắt đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 124/2006/QĐ-TTg (nay là Quyết định 2185/QĐ-TTg ngày 5/12/2014).
Trên quan điểm đó, Chính phủ yêu cầu VTM khẩn trương hoàn thiện Đề án tái cơ cấu Công ty, xác định cụ thể thời gian hoàn thành Đề án tái cơ cấu như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng Chính phủ để phê duyệt.
Chính phủ đã giao cho Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan rà soát toàn diện quá trình thực hiện Dự án của VTM theo Giấy chứng nhận đầu tư được cấp để xem xét, điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư làm căn cứ để thực hiện theo quy định.
Chính phủ cũng cho phép VTM được hoãn, giãn thời hạn thực hiện các nghĩa vụ theo quy định khi Giấy phép khai thác hết hạn; giãn tiến độ hoàn thành việc đầu tư các hạng mục công trình của Dự án theo Giấy phép đầu tư, khai thác tối đa 1 triệu tấn quặng sắt tại mỏ Quý Xa để cung cấp nguyên liệu cho Nhà máy Gang thép Lào Cai, nghiêm cấm xuất khẩu khoáng sản thô.
Thời gian khai thác tối đa là 1 năm, kể từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực. Việc khai thác phải bảo đảm an toàn, môi trường, quốc phòng an ninh, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo quy định.
Trong thời hạn 1 năm, VTM phải hoàn thành Đề án tái cơ cấu doanh nghiệp, khắc phục các tồn tại, trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Trường hợp Dự án sau khi tái cơ cấu đủ điều kiện tiếp tục hoạt động, yêu cầu VTM hoàn thiện hồ sơ cấp lại Giấy phép khai thác khoáng sản, trình Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét cấp Giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định, bảo đảm nguồn nguyên liệu ổn định cho Nhà máy Gang thép Lào Cai.
Trường hợp sau thời hạn nêu trên, Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) vẫn không hoàn thành đề án tái cơ cấu, dự án không đủ điều kiện để tiếp tục hoạt động thì xử lý theo quy định của pháp luật và các chỉ đạo liên quan của Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng với các dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành Công Thương.
Phạm Ngọc Triển