Hiện nay tỉnh Lào Cai có 11 nhà máy chế biến và chiết xuất tinh dầu quế. Công suất thiết kế của các cơ sở chế biến, dao động từ 4.000-36.000 tấn nguyên liệu/năm, công nghệ chiết xuất tinh dầu cơ bản đã áp dụng công nghệ chiết xuất bằng lò hơi. Khối lượng thu mua sản phẩm nguyên liệu từ cây quế đạt 52.375 tấn với tổng giá trị sản xuất của các công ty, HTX, Hộ gia đình là 558 tỷ đồng.
Sản phẩm từ cây quế xuất khẩu mang lại doanh thu gần 600 tỷ cho các doanh nghiêp và hộ sản xuất quế của tỉnh Lào Cai. Ảnh TL
Đến nay, thị trường xuất khẩu sản phẩm quế tỉnh Lào Cai rất ổn định, đã được xuất trực tiếp sang thị trường 9 nước, gồm: Singapore, Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Bangladesh, Qatar, Lebanon, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ. Đối với mặt hàng tinh dầu được các Công ty xuất bán ra thị trường Trung Quốc, Sirilanka ,châu Âu, Mỹ với tổng khối lượng 315 tấn tinh dầu. Ngoài ra còn dành một phần tinh dầu quế phục vụ nhu cầu thị trường trong nước.
Tuy nhiên việc tiêu thụ sản phẩm quế (vỏ, lá) phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái, chưa hình thành hiệp hội người sản xuất quế. Các sản phẩm từ cây quế chưa đa dạng về chủng loại, mẫu mã. Sản phẩm gỗ Quế mới chỉ dừng lại ở việc tiêu thụ tại chỗ hoặc sử dụng làm cột chống, ván bóc, chưa có cơ sở thu mua, chế biến các sản phẩm ván thanh, sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ.
Rừng quế chưa có chứng chỉ FSC, diện tích rừng đạt tiêu chuẩn quế hữu cơ còn chiếm tỷ lệ thấp…Người dân mới trồng theo phong trào, chưa thành lập các tổ nhóm/HTX hỗ trợ nhau trong việc trồng, chăm sóc, khai thác và sơ chế các sản phẩm từ cây quế.
Dẫn đến không phát huy được sức mạnh tập thể, bị thương lái chèn ép về giá, phải bán rẻ, bán non khi thiếu tiến. Các doanh nghiệp, công ty chưa có phối hợp, liên kết chặt chẽ với người dân, để người dân hiểu và yên tâm chăm sóc diện tích quế hữu cơ theo tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật……
Mới đây tỉnh Lào Cai đã tổ chức hội thảo khoa học nâng cao sản phẩm và chất lượng cây quế xuất khẩu.
Tại hội thảo các đại biểu đã cùng phân tích, thảo luận về các giải pháp tổ chức sản xuất, kinh doanh, giải pháp về chế biến thương mại, chia sẻ các chính sách hiện hành tạo điều kiện cho sự phát triển chuỗi giá trị quế tỉnh Lào Cai, các hình thức liên kết thị trường hiện nay của các công ty sản xuất mặt hàng quế xuất khẩu đối với các tổ nhóm, cơ sở thu mua quế tại tỉnh Lào Cai.
Những khó khăn, vướng mắc và đề xuất các giải pháp hỗ trợ để phát triển ngành hàng quế trong thời gian tới, đặc biệt tạo cơ hội cho các tổ nhóm sở thích sản xuất trồng quế tiếp cận gần hơn với doanh nghiệp, hình thành liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và thị trường tiêu thụ, góp phần tạo động lực cho việc phát triển chuỗi giá trị quế trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Dương Lâm
