Tham gia công tác ở Huyện ủy Mường Khương đã mấy chục năm; đáng lẽ, khi được Đảng và Nhà nước cho nghỉ chế độ ông Hoàng Sín Hòa, dân tộc Nùng ở thôn Pạc Ngam, xã Nấm Lư sẽ an hưởng tuổi già vui vầy bên con cháu. Nhưng nhiều năm nay, ông Hòa luôn đau đáu một tâm nguyện: Làm sao phát huy và bảo tồn được những làn điệu dân ca Nùng Dín. Với ông, làn điệu dân ca Nùng Dín đã nuôi dưỡng tâm hồn từ những ngày thơ bé. Tâm sự với chúng tôi, ông Hoàng Sín Hòa chia sẻ: “Hiện nay, lớp người lớn tuổi thuộc và hát dân ca Nùng Dín không còn nhiều, thế hệ trẻ thì không mấy mặn mà với dân ca. Nếu bây giờ không sưu tầm, tổ chức truyền dạy, tổ chức học hát các làn điệu dân ca thì nguy cơ thất truyền một trong những nét đặc sắc trong văn hóa của dân tộc là điều có thể xảy ra”.
Tháng 3/2012, ông Hòa đã vận động thành lập Câu lạc bộ dân ca Nùng Dín; đây là nơi giao lưu, gặp gỡ của những người yêu và am hiểu dân ca cổ. Bên cạnh đó, ông Hòa cũng các thành viên trong Câu lạc bộ còn lặn lội đi từng thôn bản, đến từng trường học để vận động, tổ chức các lớp học hát dân ca. Để việc dạy và học được thuận lợi ông Hòa còn bỏ công phiên âm những làn điệu dân ca cổ sang chữ quốc ngữ. Nếu như thời gian đầu, cả xã chỉ có 04 người biết hát dân ca cổ thì đến nay 11/11 thôn đều có người biết hát dân ca Nùng Dín và khôi phục thành công làn điệu hát giao duyên gần như đã bị thất truyền lâu nay.
Năm 2020, ông Hoàng Sín Hòa vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”, đây là sự ghi nhận của Đảng và Nhà nước cho những cố gắng, đóng góp không mệt mỏi của cá nhân ông trong việc bảo tồn và phát huy những làn điều dân ca cổ.
Bộ Trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh với người uy tín tỉnh Lào Cai.
Với vai trò là người uy tín, anh Lý Tả Lềnh, dân tộc Mông ở tổ dân phố số 3 phường Cầu Mây, thị xã Sa Pa không nhớ nổi bản thân đã trực tiếp tham gia bao nhiêu vụ hòa giải ở thôn bản. Cuộc sống hằng ngày không tránh khỏi phát sinh những mâu thuẫn, xích mích, tranh chấp từ trong gia đình, cộng đồng dân cư. Từ những mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ nếu không kịp thời được tháo gỡ sẽ dẫn đến những vụ việc phức tạp dẫn đẫn tranh chấp, khiếu kiện, thậm chí còn có thể phát sinh thành vụ án hình sự.
Nhận thấy rõ trách nhiệm của mình trong cộng đồng, anh Lềnh đã mạnh dạn đi sâu tìm hiểu từng vụ việc, từng mâu thuẫn để từ đó có căn cứ trong quá trình hòa giải. Bằng sự mềm mỏng, thuyết phục anh Lềnh đã hòa giải thành công hàng trăm vụ việc từ nhỏ đến lớn, giữ cho địa bàn bình yên, góp phần xây dựng khối đại đòan kết các dân tộc.
“Để làm tốt công tác hòa giải ở cơ sở, người uy tín cần có kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm… Cùng với đó, phải năm rõ quy định các việc được hòa giải, những việc không được hòa giải. Trong quá trình hòa giải bên cạnh việc thực hiện đúng các thủ tục trước, trong và sau khi hòa giải thì bản thân tôi còn phải nắm rõ phong tục, tập quán từng dân tộc; rồi các quy ước, hương ước để làm sao việc hòa giải có lý, có tình nhất”, anh Lềnh chia sẻ.
Nhiều năm nay, tổ dân phố số 3 nói riêng, phường Cầu Mây nói chung không có những vụ việc mâu thuẫn phức tạp, không có vụ việc khiếu kiện kéo dài. Người dân đoàn kết, chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước; an ninh trật tự cơ sở được giữ vững.
Thực tế cho thấy, những người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc thiểu số không chỉ được ví như những nhịp cầu nối quan trọng, giúp gắn kết ý Đảng và lòng dân, mà họ còn như những cánh chim đầu đàn dẫn dắt mọi người dân trong thôn bản luôn vững tin đi theo Đảng, Nhà nước, tích cực ủng hộ và góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng, xóa đối, giảm nghèo, xây dựng Nông thôn mới…
Bằng uy tín của mình, đội ngũ Người có uy tín trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã đi đầu trong việc vận động, tuyên truyền đồng bào các dân tộc thực hiện tốt chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước; các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, xây dựng Nông thôn mới. Tích cực giữ gìn khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy tinh thần làm chủ của Nhân dân, khai thác tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương, từng dân tộc để không ngừng đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc.
Người có uy tín luôn gương mẫu đi đầu trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo cũng như các phong trào tại địa phương.
Hiện nay, toàn tỉnh Lào Cai có 1.120 người uy tín đang hoạt động ở các thôn bản, tổ dân phố. Giai đoạn 2018 – 2021, địa phương có 277 lượt người uy tín có thành tích tiêu biểu xuất sắc được khen thưởng. Trong đó, 01 người uy tín được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; 60 người uy tín được Bộ Trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen; 18 người uy tín được UBND tỉnh tặng thư khen…
Với những thành tích đã đạt được, có thể khẳng định những việc làm của đội ngũ người có uy tín đã góp phần to lớn trong sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Lào Cai; xứng đáng là cầu nối giữa Nhân dân với cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể ở địa phương.
